بررسی عوامل خطر کبدچرب غیر الکلی: مطالعه مورد-شاهدی

زمینه و هدف: بیماری کبدچرب غیرالکلی (nonalcoholic fatty liver disease, nafld) وضعیتی است که در آن تری گلیسیرید در سلول های کبدی بدون سابقه مصرف الکل تجمع پیدا می کند. مطالعه کنونی در زمینه بررسی عوامل خطر بیماری کبدچرب غیرالکلی انجام گردید. روش بررسی: مطالعه مورد-شاهدی کنونی در سال 94-1393 بر روی 150 فرد مبتلا به کبد چرب غیرالکلی و 150 فرد غیرمبتلا که به کلینیک های تخصصی گوارش شهر ایلام مراجعه کرده بودند، انجام شد. داده های مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی، آزمایشات بالینی و رفتارهای بهداشتی مرتبط با شیوه زندگی مانند نوع تغذیه، استعمال سیگار، فعالیت فیزیکی گردآوری و بررسی شد. یافته ها: میانگین سنی شرکت کننده ها در این مطالعه 15/12±13/42 سال بود. میانگین مقادیر کلسترول تام، تری گلیسرید، ldl، alt، ast، (alt/ast) و alp به طور معناداری در بیماران بالاتر از گروه شاهد بود (000/0p=). میان سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری (01/0p=)، متاهل بودن (002/0p=) و فعالیت بدنی کم (02/0p=) با بیماری کبد چرب غیرالکلی رابطه معناداری مشاهده شد. مصرف گوشت قرمز در بیماران در مقایسه با گروه شاهد به طور معناداری بالاتر (01/0p=) و مصرف لبنیات در بیماران به طور معناداری کمتر بود (002/0p=). با استفاده از تحلیل رگرسیون لجستیک چند متغیره، متغیر های دور کمر، تری گلیسرید، alt و bmi به ترتیب با  نسبت شانس تطبیق یافته ((002/0p=) (18/1-04/1) 95%ci11/1)، ((04/0p=) (67/6-01/1) %95ci 58/2)، ((002/0p=) (52/15-84/1) %95ci 34/5) و ((004/0p=) (99/27-89/1) 95%ci 28/7) از نظر آماری معنادار شدند. همچنین ارتباط معناداری میان پارامترهای alt (004/0p=)، ast (03/0p=) و bmi (006/0p=) با درجه nafld مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش کنونی نشان داد، دور کمر، نمایه توده بدنی، غلظت تری گلیسرید و سطح alt می تواند وقوع کبد چرب غیرالکلی را پیش بینی کند. bmi، سطوح alt و ast با درجه بندی سونوگرافی کبد در nafld ارتباط داشت، بنابراین می توان از این پارامترها برای پیش بینی مرحله بندی سونوگرافی کبد در این بیماران استفاده کرد.